Phong độ ấn tượng của Martin Odegaard cho Arsenal có thể đưa họ đến chức vô địch Premier League nhưng câu chuyện đằng sau tầm nhìn phi thường của tiền vệ xuất sắc này là gì? Một giai thoại từ quá khứ sẽ làm sáng tỏ thêm khả năng phi thường của cầu thủ Na Uy trong việc nhìn thấy những thứ mà người khác không thể...
Tại sao một số cầu thủ dường như có nhiều thời gian xử lý bóng hơn người khác? Câu trả lời không chỉ là sự vượt trội về mặt kỹ thuật. Còn một yếu tố quan trọng hơn nữa để phân định giữa cầu thủ giỏi và cầu thủ xuất sắc. Đó là khả năng đưa mắt quét không gian.
Năm 2013, một nghiên cứu ở 55 tiền vệ chỉ ra rằng những cầu thủ có tốc độ quét không gian càng cao thì tỷ lệ chuyền bóng chính xác lên phía trên càng cao. Nói cách khác, có mối tương quan trực tiếp giữa sự thành công của một đường chuyền và cái nhìn tổng thể về không gian xung quanh trước khi nhận bóng.
Geir Jordet đã tham gia vào nghiên cứu ấy, một nhà tâm lý học thể thao theo dõi nghệ thuật quét không gian kể từ những năm 1990. Ông là người đồng sáng lập phần mềm thực tế ảo Be Your Best như một phương tiện để huấn luyện khả năng quét không gian này. Tuy nhiên để hoàn thiện sản phẩm, ông và các cộng sự cần sự giúp đỡ từ một tài năng trẻ. Đó là Martin Odegaard.
Thần đồng bóng đá Na Uy đeo tai nghe và bắt đầu sử dụng phần mềm, với trải nghiệm sống động mô phỏng tình huống trận đấu. Phần mềm này giúp ghi nhận số lần cầu thủ đưa mắt quét không gian xung quanh mình, thời điểm quét và quyết định đưa ra sau đó.
Như giám đốc điều hành của Be Your Best Andreas Olsen giải thích, Odegaard nhanh chóng nhận ra một vấn đề. "Khi cậu ấy sử dụng phần mềm này, một trong những tính năng phát triển sản phẩm được thêm vào là do cậu ấy muốn có độ khó cao hơn," Olsen cho biết.
“Cậu ấy hoàn toàn khiêm tốn và tôn trọng công việc nhưng thay vì đặt tốc độ 100%, cậu ấy hỏi liệu có thể đẩy tốc độ lên thành 120% được không. Vì vậy giờ đây chúng tôi có thêm thanh trượt để tăng giảm tốc độ so với tốc độ thực tế của tình huống”.
Đây chỉ là mẩu chuyện ngắn nhưng có thể làm rõ một vấn đề bất kỳ người hâm mộ bóng đá nào cũng có thể nhận ra tại Premier League mùa này: Odegaard nhìn thấy mọi thứ nhanh hơn người thường. Tầm nhìn của Odegaard, khả năng làm chủ trận đấu của Odegaard, là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong sự thăng hoa của Arsenal.
Hãy bắt đầu bằng những con số để xác định Odegaard là linh hồn của cuộc chơi. Tiền vệ người Na Uy nằm trong top 10 cầu thủ kiến tạo lẫn ghi bàn nhiều nhất Premier League mùa này. Đó là minh chứng Odegaard giữ vai trò trung tâm trong đội hình Pháo thủ thành London.
Thủ quân của Arsenal tạo kết nối với từng đồng đội trên khắp mặt sân, tạo sự liên lạc giữa các cộng sự và đảm bảo mọi thử luôn suôn sẻ. Odegaard phối hợp rất nhuần nhuyễn với Bukayo Saka bên cánh phải nhưng cũng có những đường chuyền đảo cánh cực kỳ hợp lý và khôn ngoan sang cho Gabriel Martinelli hoặc Granit Xhaka bên cánh trái.
Odegaard hoạt động chủ yếu trong khu vực “hành lang trong” bên phải tương tự Kevin de Bruyne, nhưng tiền vệ người Na Uy là cầu thủ rất khác, theo lời chính HLV Mikel Arteta. Odegaard vô cùng thông minh và khéo léo trong khoảng không gian chật hẹp, với những kỹ năng thượng thặng thường thấy ở “sân 5”. Hãy nhớ tình huống giật rồi đẩy bóng như xúc xắc biến Lewis Dunk của Brighton thành gã hề trên sân mới đây.
Trong chiến thắng tưng bừng 4-0 trước Everton, Odegaard cũng có nhiều pha xử lý chẳng khác gì làm xiếc như vậy. Thủ quân của Arsenal đã ghi bàn, tất nhiên, nhưng những người hâm mộ có lẽ nhớ nhất tình huống ở cuối trận, khi cầu thủ này đã trượt cả người xuống sân để tắc bóng bằng chân trái nhưng nhanh chóng bật dậy đẩy bóng bằng chân phải vì thấy cầu thủ đối phương cũng nhoài người.
Có lẽ pha bóng không ảnh hưởng nhiều đến cục diện hay kết quả trận đấu, nhưng là tình huống ấn tượng, đến từ cầu thủ luôn biết cách làm chủ tình hình. Odegaard sở hữu kỹ năng của bậc thầy biểu diễn, nhưng mọi pha xử lý của cầu đều hướng đến mục đích thiết thực. Pha trượt người nói trên thực sự là cách hiệu quả nhất để giành lấy trái bóng.
Tương tự, pha chạy chỗ chớp nhoáng từ trái sang phải của Odegaard đã tạo điều kiện để Saka sút tung lưới Manchester United. Một trong những phẩm chất ưu việt của tiền vệ người Na Uy là tạo ra khoảng trống trong không gian hẹp. Khi có khoảng trống, cầu thủ này có thể sút xa căng, chìm và hiểm như đã làm trong trận gặp Tottenham.
Odegaard cũng nổi lên như mộ thủ lĩnh. HLV Arteta còn nhận xét rằng Odegaard là một "cầu thủ khiêm tốn, đầy nhiệt huyết, sở hữu trình độ đáng kinh ngạc và luôn sử dụng trình độ thượng thừa ấy để phục vụ tập thể. Cậu ấy luôn sẵn sàng hỗ trợ mọi người và là tấm gương mẫu mực cho các đồng đội”.
Minh chứng sống động cho sự phẩm chất thủ lĩnh của Odegaard là trận gặp Aston Villa mới đây. Pha bỏ lỡ của tiền vệ này ở những phút cuối trận vào thời điểm hai đội đang hòa nhau có thể trở thành nguy cơ mất điểm cho Arsenal. Anh dứt điểm thiếu chính xác dù trước mắt gần như chỉ còn khung thành trống đang rộng mở. Anh gục xuống đất nhưng ngay lập tức đứng dậy thúc đẩy Arsenal tiến lên tìm bàn thắng.
Đó là một khoảnh khắc quan trọng trong mùa giải và mặc dù Odegaard không tham gia trực tiếp vào bàn thắng thứ ba, tầm ảnh hưởng của anh ta, dù chỉ mới 24 tuổi, là rất quan trọng. "Chỉ cảm giác, cách anh ấy di chuyển", Arteta nói. "Những gì anh ấy truyền tải trên sân là khác biệt".
Phong thái điềm đạm của Odegaard khiến bất cứ ai phải ngạc nhiên về cường độ và khối lượng công việc tiền vệ này thực hiện. Thủ quân của Arsenal bao quát mặt sân nhiều hơn bất kỳ đồng đội nào khác. Thống kê chỉ ra, Odegaard giành lại quyền kiểm soát bóng cho Arsenal ở khu vực 1/3 cuối sân nhiều hơn bất kỳ cầu thủ nào khác tại Premier League.
“Cậu ấy định hình trận đấu, một sự hiện diện khác trên sân”, Arteta tiếp tục ca ngợi cậu học trò đầy cảm hứng của mình. “Thái độ, tinh thần cầu thị và khả năng ứng dụng của cậu ấy luôn thật đáng kinh ngạc. Khi bạn sở hữu những phẩm chất như vậy, thường thì những điều tốt đẹp sẽ đến”.
Odegaard là tổng hòa khó tin giữa kỹ và chiến thuật, tinh thần và thể chất. Những có lẽ chính tinh thần ham học hỏi, khao khát cải thiện bản thân, thậm chí sử dụng công nghệ thực tế ảo để rèn luyện kỹ năng mới là nền tảng để tiền vệ người Na Uy thành công.
Trong trận đấu với Brighton vào đêm giao thừa, một cuộc chạm trán đầy thú vị, thời điểm thế cục vẫn cân bằng, Odegaard đã tạo ra sự khác biệt bằng pha kiến tạo xứng đáng được bình chọn là đường chuyền dọn cỗ của năm. Bóng từ chân tiền vệ sáng tạo này đi cuộn với độ xoáy chính xác nhất có thể để né toàn bộ hàng thủ đối phương trước khi tìm đến chân Martinelli.
“Khi nói về những người nhìn thấy cả bức tranh, Martin Odegaard biết phải làm gì trước cả khi trái bóng đến chân”, Paul Merson, cựu cầu thủ Arsenal phải thốt lên. Đó là một pha đưa bóng rất khó để nhìn thấy từ khán đài và còn khó hơn khi đứng ở mức độ trên sân, một pha bóng đòi hỏi tầm nhìn từ trên cao. Nhưng tất nhiên Martin Odegaard đã thấy được. Với sự xuất sắc của một cầu thủ sáng tạo, người tập luyện với tốc độ 120%, trận đấu có vẻ chậm hơn trong mắt tiền vệ này.
Tầm nhìn vượt trội người thường
Tại sao một số cầu thủ dường như có nhiều thời gian xử lý bóng hơn người khác? Câu trả lời không chỉ là sự vượt trội về mặt kỹ thuật. Còn một yếu tố quan trọng hơn nữa để phân định giữa cầu thủ giỏi và cầu thủ xuất sắc. Đó là khả năng đưa mắt quét không gian.
Năm 2013, một nghiên cứu ở 55 tiền vệ chỉ ra rằng những cầu thủ có tốc độ quét không gian càng cao thì tỷ lệ chuyền bóng chính xác lên phía trên càng cao. Nói cách khác, có mối tương quan trực tiếp giữa sự thành công của một đường chuyền và cái nhìn tổng thể về không gian xung quanh trước khi nhận bóng.
Geir Jordet đã tham gia vào nghiên cứu ấy, một nhà tâm lý học thể thao theo dõi nghệ thuật quét không gian kể từ những năm 1990. Ông là người đồng sáng lập phần mềm thực tế ảo Be Your Best như một phương tiện để huấn luyện khả năng quét không gian này. Tuy nhiên để hoàn thiện sản phẩm, ông và các cộng sự cần sự giúp đỡ từ một tài năng trẻ. Đó là Martin Odegaard.
Thần đồng bóng đá Na Uy đeo tai nghe và bắt đầu sử dụng phần mềm, với trải nghiệm sống động mô phỏng tình huống trận đấu. Phần mềm này giúp ghi nhận số lần cầu thủ đưa mắt quét không gian xung quanh mình, thời điểm quét và quyết định đưa ra sau đó.
Như giám đốc điều hành của Be Your Best Andreas Olsen giải thích, Odegaard nhanh chóng nhận ra một vấn đề. "Khi cậu ấy sử dụng phần mềm này, một trong những tính năng phát triển sản phẩm được thêm vào là do cậu ấy muốn có độ khó cao hơn," Olsen cho biết.
“Cậu ấy hoàn toàn khiêm tốn và tôn trọng công việc nhưng thay vì đặt tốc độ 100%, cậu ấy hỏi liệu có thể đẩy tốc độ lên thành 120% được không. Vì vậy giờ đây chúng tôi có thêm thanh trượt để tăng giảm tốc độ so với tốc độ thực tế của tình huống”.
Đây chỉ là mẩu chuyện ngắn nhưng có thể làm rõ một vấn đề bất kỳ người hâm mộ bóng đá nào cũng có thể nhận ra tại Premier League mùa này: Odegaard nhìn thấy mọi thứ nhanh hơn người thường. Tầm nhìn của Odegaard, khả năng làm chủ trận đấu của Odegaard, là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong sự thăng hoa của Arsenal.
Bậc thầy tạo khoảng trống trong không gian hẹp
Hãy bắt đầu bằng những con số để xác định Odegaard là linh hồn của cuộc chơi. Tiền vệ người Na Uy nằm trong top 10 cầu thủ kiến tạo lẫn ghi bàn nhiều nhất Premier League mùa này. Đó là minh chứng Odegaard giữ vai trò trung tâm trong đội hình Pháo thủ thành London.
Thủ quân của Arsenal tạo kết nối với từng đồng đội trên khắp mặt sân, tạo sự liên lạc giữa các cộng sự và đảm bảo mọi thử luôn suôn sẻ. Odegaard phối hợp rất nhuần nhuyễn với Bukayo Saka bên cánh phải nhưng cũng có những đường chuyền đảo cánh cực kỳ hợp lý và khôn ngoan sang cho Gabriel Martinelli hoặc Granit Xhaka bên cánh trái.
Odegaard hoạt động chủ yếu trong khu vực “hành lang trong” bên phải tương tự Kevin de Bruyne, nhưng tiền vệ người Na Uy là cầu thủ rất khác, theo lời chính HLV Mikel Arteta. Odegaard vô cùng thông minh và khéo léo trong khoảng không gian chật hẹp, với những kỹ năng thượng thặng thường thấy ở “sân 5”. Hãy nhớ tình huống giật rồi đẩy bóng như xúc xắc biến Lewis Dunk của Brighton thành gã hề trên sân mới đây.
Trong chiến thắng tưng bừng 4-0 trước Everton, Odegaard cũng có nhiều pha xử lý chẳng khác gì làm xiếc như vậy. Thủ quân của Arsenal đã ghi bàn, tất nhiên, nhưng những người hâm mộ có lẽ nhớ nhất tình huống ở cuối trận, khi cầu thủ này đã trượt cả người xuống sân để tắc bóng bằng chân trái nhưng nhanh chóng bật dậy đẩy bóng bằng chân phải vì thấy cầu thủ đối phương cũng nhoài người.
Có lẽ pha bóng không ảnh hưởng nhiều đến cục diện hay kết quả trận đấu, nhưng là tình huống ấn tượng, đến từ cầu thủ luôn biết cách làm chủ tình hình. Odegaard sở hữu kỹ năng của bậc thầy biểu diễn, nhưng mọi pha xử lý của cầu đều hướng đến mục đích thiết thực. Pha trượt người nói trên thực sự là cách hiệu quả nhất để giành lấy trái bóng.
Tương tự, pha chạy chỗ chớp nhoáng từ trái sang phải của Odegaard đã tạo điều kiện để Saka sút tung lưới Manchester United. Một trong những phẩm chất ưu việt của tiền vệ người Na Uy là tạo ra khoảng trống trong không gian hẹp. Khi có khoảng trống, cầu thủ này có thể sút xa căng, chìm và hiểm như đã làm trong trận gặp Tottenham.
Chàng trai khiêm tốn và cầu thị
Odegaard cũng nổi lên như mộ thủ lĩnh. HLV Arteta còn nhận xét rằng Odegaard là một "cầu thủ khiêm tốn, đầy nhiệt huyết, sở hữu trình độ đáng kinh ngạc và luôn sử dụng trình độ thượng thừa ấy để phục vụ tập thể. Cậu ấy luôn sẵn sàng hỗ trợ mọi người và là tấm gương mẫu mực cho các đồng đội”.
Minh chứng sống động cho sự phẩm chất thủ lĩnh của Odegaard là trận gặp Aston Villa mới đây. Pha bỏ lỡ của tiền vệ này ở những phút cuối trận vào thời điểm hai đội đang hòa nhau có thể trở thành nguy cơ mất điểm cho Arsenal. Anh dứt điểm thiếu chính xác dù trước mắt gần như chỉ còn khung thành trống đang rộng mở. Anh gục xuống đất nhưng ngay lập tức đứng dậy thúc đẩy Arsenal tiến lên tìm bàn thắng.
Đó là một khoảnh khắc quan trọng trong mùa giải và mặc dù Odegaard không tham gia trực tiếp vào bàn thắng thứ ba, tầm ảnh hưởng của anh ta, dù chỉ mới 24 tuổi, là rất quan trọng. "Chỉ cảm giác, cách anh ấy di chuyển", Arteta nói. "Những gì anh ấy truyền tải trên sân là khác biệt".
Phong thái điềm đạm của Odegaard khiến bất cứ ai phải ngạc nhiên về cường độ và khối lượng công việc tiền vệ này thực hiện. Thủ quân của Arsenal bao quát mặt sân nhiều hơn bất kỳ đồng đội nào khác. Thống kê chỉ ra, Odegaard giành lại quyền kiểm soát bóng cho Arsenal ở khu vực 1/3 cuối sân nhiều hơn bất kỳ cầu thủ nào khác tại Premier League.
“Cậu ấy định hình trận đấu, một sự hiện diện khác trên sân”, Arteta tiếp tục ca ngợi cậu học trò đầy cảm hứng của mình. “Thái độ, tinh thần cầu thị và khả năng ứng dụng của cậu ấy luôn thật đáng kinh ngạc. Khi bạn sở hữu những phẩm chất như vậy, thường thì những điều tốt đẹp sẽ đến”.
Odegaard là tổng hòa khó tin giữa kỹ và chiến thuật, tinh thần và thể chất. Những có lẽ chính tinh thần ham học hỏi, khao khát cải thiện bản thân, thậm chí sử dụng công nghệ thực tế ảo để rèn luyện kỹ năng mới là nền tảng để tiền vệ người Na Uy thành công.
Mọi thứ đều quay chậm quanh Odegaard
Trong trận đấu với Brighton vào đêm giao thừa, một cuộc chạm trán đầy thú vị, thời điểm thế cục vẫn cân bằng, Odegaard đã tạo ra sự khác biệt bằng pha kiến tạo xứng đáng được bình chọn là đường chuyền dọn cỗ của năm. Bóng từ chân tiền vệ sáng tạo này đi cuộn với độ xoáy chính xác nhất có thể để né toàn bộ hàng thủ đối phương trước khi tìm đến chân Martinelli.
“Khi nói về những người nhìn thấy cả bức tranh, Martin Odegaard biết phải làm gì trước cả khi trái bóng đến chân”, Paul Merson, cựu cầu thủ Arsenal phải thốt lên. Đó là một pha đưa bóng rất khó để nhìn thấy từ khán đài và còn khó hơn khi đứng ở mức độ trên sân, một pha bóng đòi hỏi tầm nhìn từ trên cao. Nhưng tất nhiên Martin Odegaard đã thấy được. Với sự xuất sắc của một cầu thủ sáng tạo, người tập luyện với tốc độ 120%, trận đấu có vẻ chậm hơn trong mắt tiền vệ này.